Μητρόπολη(Παλιόκαστρο) Καρδίτσας ❤

 

Το χωριό

Ο επισκέπτης που θα πάει από την Καρδίτσα στην λίμνη Πλαστήρα, θα περάσει την Μητρόπολη που απέχει μόλις 8 χλμ. από την Καρδίτσα.
Είναι γνωστό ότι στην θέση του σημερινού ομώνυμου χωριού κατά την αρχαιότητα υπήρξε «η Πόλις των Μητροπολιτών» και χρονολογείται περίπου από το 500 π.Χ. Ο οικισμός της Μητρόπολις αποτελεί κηρυγμένο αρχαιολογικό χώρο επίσημα από το 1964 με Υπουργική απόφαση. Συγκεκριμένα έχουν βρεθεί δυο Ρωμαϊκά λουτρά – σε ένα από τα οποία υπάρχει ψηφιδωτό που απεικονίζει την αρπαγή της Ευρώπης από το Δια - οικιστικά λείψανα από την κλασική και ρωμαϊκή περίοδο, κεραμικός κλίβανος και πολλά άλλα. Η Μητρόπολη υπήρξε κέντρο αγγειοπλαστικής κατά την αρχαιότητα, πράγμα που αποδεικνύεται από τους πολλούς κεραμικούς κλίβανους που βρέθηκαν μέσα στον ιστό του αρχαίου οικισμού. Ένας από αυτούς τους κλίβανους που αποκαλύφθηκε από την ΙΓ’ ΕΠΚΑ, έχει μεταφερθεί στην κεντρική πλατεία του οικισμού και συνέχονται οι εργασίες ανάδειξης του.

Αξιοθέατα 
Ο ναός του Αγίου Γεωργίου (βρίσκεται  κοντά στην κεντρική πλατεία, δίπλα στον νέο Ναό και έχει χαρακτηριστεί ιστορικά διατηρητέος.

Το τέμπλο του είναι ένα αριστούργημα τέχνης. Κάτω από το δάπεδο του Ναού υπάρχει στοά, που η παράδοση λέει ότι οδηγούσε έξω από τον οικισμό στη θέση «λιανοκόκκαλα», όπου πρόσφατα έχει ανακαλυφθεί Αρχαίος Ναός του Απόλλωνα. Σπίτια διάσπαρτα, μέσα στους δρόμους του χωριού που διατηρούν ακόμα τα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά του τόπου (πλινθόκτιστα ή πέτρινα κτισμένα από ποταμίσια πέτρα, με ξυλοδεσιές, ξύλινα χαγιάτια και σε μερικά σημεία βαμμένα με το χαρακτηριστικό έντονο λουλακί)

Την Μητρόπολη διασχίζει ο ποταμός Γαβράς. Δροσερές στιγμές το καλοκαίρι μπορεί να βρει κανείς στο Δημοτικό Αναψυκτήριο το οποίο είναι κτισμένο στην όχθη του. 

Θέατρο
Η Μητρόπολη διαθέτει υπαίθριο θέατρο 1200 θέσεων όπου κάθε καλοκαίρι φιλοξενούνται θίασοι από όλη την Ελλάδα με αξιόλογες παραστάσεις αλλά και μουσικές συναυλίες όπου συγκεντρώνονται θεατές από όλο το Νομό.

Έθιμα – παραδόσεις – πανηγύρια 
Το πανηγύρι τις παραμονές του Αγίου Πνεύματος (περίπου όταν τελειώνει το φύτευμα του καπνού) με δημοτική μουσική και πλιγούρι που προσφέρεται στις επισκέπτες, στο Ξωκκλήσι του Αγίου Νικολάου. Πρόκειται για πολύ όμορφη περιοχή με πανύψηλες βελανιδιές.

Motocross Πίστα Μητρόπολης 
Στην Μητρόπολη υπάρχει εντυπωσιακή Πίστα Motocross(Κάντε click για πληροφορίες),όπου γίνονται αγώνες Πανελληνίου Πρωταθλήματος, με συμμετοχές από την Ελλάδα και από Βαλκανικές χώρες.

Α.Ο.Δόξα Μητρόπολης
Ο Α.Ο.Δόξα Μητρόπολης(Κάντε click για πληροφορίες )ιδρύθηκε το 1952 και αγωνίζεται απο το 1973 ανελλιπώς στα πρωταθλήματα της Ε.Π.Σ.Καρδίτσας και της Δ'Εθνικής,με πολλές επιτυχίες στο ενεργετικό του.

Καταλύματα Το ξενοδοχείο ‘’Μητρόπολις’’ (Δημοτικός Ξενώνας «Αφροδίτη»)βρίσκεται στην περιοχή εκτός των ορίων του οικισμού πολύ κοντά στο υπαίθριο θέατρο και πάνω σε λόφο, με πανοραμική θέα. Το καλοκαίρι βρίσκει κανείς δροσιά όλες τις ώρες στον υπαίθριο χώρο του.

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ
Ο Δήμος Μητρόπολης κατέχει εξαιρετικά ενδιαφέρουσα θέση στην κατάταξη των αρχαιολογικών χώρων του Νομού.Όπως ήδη αναφέρθηκε η έδρα του Δήμου, η Μητρόπολη, κρύβει κάτω της μια ολόκληρη πολιτεία με σημαντικό ρόλο κατά την αρχαιότητα, όπως τεκμηριώνουν απόλυτα τα αρχαιολογικά ευρήματα. ( οικίες, δημόσια κτίρια, ψηφιδωτά, δρόμοι, κεραμικού κλίβανοι, τμήμα τείχους και νεκροταφείου της αρχαίας πόλης.)

Μυκηναϊκός θολωτός τάφος Γεωργικού - Ξυνονερίου

Βρίσκεται σε απόσταση ενός περίπου χιλιομέτρου νοτιοανατολικά της αρχαίας Μητρόπολης. Πρόκειται για τον καλύτερα διατηρημένο θολωτό τάφο ολόκληρης της Θεσσαλίας, αφού σώζεται ακέραιη η θόλος του. Είναι από τους μεγαλύτερους θολωτούς τάφους με διάμετρο 8,80 μ και ύψος 8,95 μ.Το έργο της ανάδειξης του τάφου συνεχίζεται. Προς το παρόν δεν είναι επισκέψιμος χώρος.

Σημαντική είναι η πρόσφατη ανακάλυψη του αρχαϊκού ναού του Απόλλωνα στις όχθες

του ποταμού Λαπαρδά (2 περίπου χλμ. δυτικά της αρχαίας πόλης της Μητρόπολης, στην θέση Λιανοκόκαλα) του οποίου την ανασκαφή πραγματοποίησε ο κ Χ. Ιντζεσίλογλου. Πρόκειται για μοναδικό μνημείο στην Θεσσαλία , το οποίο δίνει σημαντικά στοιχεία στους αρχαιολόγους σχετικά με την Λατρεία του Απόλλωνα.Είναι μνημειακός περίπτερος ναός, ο οποίος κατασκευάστηκε στα μέσα του 6ου αιώνα π.Χ., και παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον αφού τα αρχιτεκτονικά του στοιχεία αλλά και ο ανάγλυφος διάκοσμος του δεν ακολουθούν τον κανονικό δωρικό ρυθμό.Το κτίριο έχει πέντε κίονες στις στενές του πλευρές και ένδεκα στις μακρές, ενώ το βάρος της σκέπης υποβάσταζε μια εσωτερική ξύλινη κιονοστοιχία κατά μήκος του σηκού. Λίθινοι ήταν οι κίονες των πτερών και οι ορθοστάτες του σηκού. Ψηλότερα οι τοίχοι του σηκού είχαν κτιστεί με ωμά πλιθιά, ενώ από ξύλο ήταν, εκτός της εσωτερικής κιονοστοιχίας, ο θριγκός πάνω από τους λίθινους εξωτερικούς κίονες και ο σκελετός της δίρριχτης στέγης, που δημιουργούσε αετώματα στις στενές πλευρές του ναού. Τα κεραμίδια ήταν πήλινα, κορινθιακού τύπου και κατέληγαν στις μακρές σε τριγωνικά ακροκέραμα με ανάγλυφη φυτική διακόσμηση. Σίμη υπήρχε μόνο στα αετώματα. Τα μέτωπα της σίμης, των γείσων και κορυφαίων κεράμων έφεραν γραπτή διακόσμηση με γεωμετρικά μοτίβα. Από τα ακρωτήρια πάνω στη στέγη σώθηκε μόνο μια πήλινη προτομή αλόγου που αποτελούσε το κεντρικό ακρωτήριο του ανατολικού αετώματος. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της αρχιτεκτονικής του ναού είναι η ανάγλυφη διακόσμηση του εχίνου των κιονοκράνων με φυτικά κοσμήματα, το σχέδιο των οποίων διαφοροποιείται από κιονόκρανο σε κιονόκρανο. 

Αρχαιολογικό Μουσείο Καρδίτσας - Φωτο: © Αρχαιολογικό Μουσείο

Η πτώση των κεραμιδιών της στέγης στο εσωτερικό του ναού, προστάτευσε και διατήρησε τα αντικείμενα που δεν κάηκαν από την φωτιά του 2ου αιώνα π.Χ. που κατέστρεψε τον ναό.

 Έτσι βρέθηκε χάλκινο άγαλμα του Απόλλωνα, που απεικονίζεται με την μορφή οπλίτη,

Χάλκινο λατρευτικό άγαλμα Απόλλωνα (Αρχαιολογικό Μουσείο Καρδίτσας) Φωτο: © Αρχαιολογικό Μουσείο 

Χάλκινο  άγαλμα Απόλλωνα 

που αν και ύψους μόνο 80 εκ. είναι από τα μεγαλύτερα χάλκινα αγάλματα της εποχής του.(Ο ναός είναι επισκέψιμος, ύστερα απαραίτητα από συνεννόηση με την ΛΔ΄ ΕΠΚΑ – γεωγραφικά ο ναός ανήκει στην Μητρόπολη, σύμφωνα όμως με τους νέους Καποδιστριακούς δήμους, η περιοχή ανήκει διοικητικά στο Μοσχάτο του Δήμου Πλαστήρα.)

Ρωμαϊκά Λουτρά (εντός του οικισμού της Μητρόπολης) 

Αρχαία Μητρόπολη -Ρωμαϊκά Λουτρά (εντός του οικισμού της Μητρόπολης):Η παράσταση απεικονίζει την αρπαγή της Ευρώπης από το μεταμορφωμένο σε ταύρο Δία

Ρωμαϊκό λουτρό στην σύγχρονη οδό Αλέξ. Παπάγου. Στο δάπεδο του λουτρού αποκαλύφθηκαν ψηφιδωτά, που εκτός από τα γεωμετρικά μοτίβα , έχουν και έναν πίνακα με μυθολογικές παραστάσεις.Η μία παράσταση απεικονίζει την αρπαγή της Ευρώπης από το μεταμορφωμένο σε ταύρο Δία, ενώ η άλλη απεικονίζει τη σκηνή της πειθούς της Ελένης από την Αφροδίτη.Πρόκειται για ψηφιδωτά σπάνια, λόγω του θέματός τους, αλλά και της εξαιρετικής τεχνικής τους, και για τους λόγους αυτούς ιδιαίτερα η αρπαγή της Ευρώπης, κατατάσσεται στα καλύτερα ψηφιδωτά της αρχαιότητας που έχουν βρεθεί μέχρι σήμερα στη Θεσσαλία. Ρωμαϊκό λουτρό στην σύγχρονη οδό Αγ. Σεραφείμ. Αποκαλύφθηκε ψηφιδωτό δάπεδο, με γεωμετρικά μοτίβα και ίχνη πίνακα με παράσταση. Αρχαιολογικός χώρος έχει χαρακτηριστεί και η θέση-ύψωμα «Βιμπιρότρυπα» στην Πορτίτσα, καθώς και ο λόφος του Προφήτη Ηλία στο Φράγκο. (Τα στοιχεία για τα αρχαιολογικά ευρήματα προέρχονται από τις έρευνες και τις εκθέσεις των ΙΓ΄και ΛΔ΄ ΕΠΚΑ)

H αρχαία Mητρόπολη 
H αρχαία Mητρόπολη βρισκόταν στους πρόποδες των Aγράφων, στη θέση της σημερινής ομώνυμης κωμόπολης που παλαιότερα έφερε την ονομασία «Παλιόκαστρο», σε απόσταση 9,00 χλμ. δυτικά της Kαρδίτσας. Tην ταύτιση της αρχαίας πόλης οφείλουμε στην επιγραφή «ΠOΛIΣ MHTPOΠOΛITΩN» που βρίσκεται σ’ ένα λίθο στη γωνία ενός παλιού διώροφου σπιτιού μέσα στη σύγχρονη Mητρόπολη. H αρχαία Mητρόπολη υπήρξε μία πόλη που δημιουργήθηκε στις αρχές μάλλον του 4ου αι. π.X., σύμφωνα με τις αρχαίες φιλολογικές και άλλες πηγές, από το συνοικισμό τριών μικρών και άσημων οικισμών της περιοχής. Στα μετέπειτα χρόνια μερικές μικρές ακόμη γειτονικές πόλεις, όπως το Oνθύριον και οι Πολίχνες, συνοικίσθηκαν με τη Mητρόπολη. Σε κοντινές προς τη σημερινή Mητρόπολη θέσεις, όπως μεταξύ Πορτίτσας και Aγίου Γεωργίου, στη θέση «Παπαδημέικα» και στη θέση «Παλαιόκαστρο» Mορφοβουνίου, υπάρχουν αρκετά αρχαιολογικά στοιχεία, ήτοι τμήματα αρχαίων οχυρώσεων, αρχιτεκτονικά λείψανα και κεραμική, τα οποία ενδεχομένως να είναι από τις πόλεις που αναφέρονται στο συνοικισμό της Mητρόπολης. Eπίσης, κατά το 2ο αι. π.X. άλλη μία αρχαία πόλη, η Iθώμη, την οποία εμείς τοποθετούμε στον αρχαιολογικό χώρο που βρίσκεται στο χωριό Πύργο Iθώμης, συνοικίσθηκε με τη Mητρόπολη σύμφωνα με επιγραφική μαρτυρία.
H Mητρόπολη υπήρξε μία από τις τρεις πιο σημαντικές και ισχυρές τειχισμένες αρχαίες πόλεις στα όρια του νομού Kαρδίτσας (οι άλλες δύο ήταν το Kιέριον και οι Γόμφοι). H πρώτη μαρτυρία για την πόλη γίνεται σε επιγραφή από τους Δελφούς που χρονολογείται περί το 360 π.X. και αποτελεί terminus ante quem, σύμφωνα με την οποία οι Mητροπολίτες συμμετείχαν στη χρηματοδότηση για την ανακατασκευή του ναού του Aπόλλωνα στους Δελφούς με το σημαντικό για την εποχή ποσό των εκατό είκοσι αρχαίων δραχμών. Tη μεγαλύτερη ανάπτυξη η πόλη φαίνεται πως την είχε κατά την ελληνιστική και ρωμαϊκή εποχή. Kατά τον Στράβωνα (τέλη 1ου αι. π.X. - αρχές 1ου αι. μ.X.) περιλαμβανόταν στη διοικητική διαίρεση της τετράδας Eστιαιώτιδας, μαζί δε με τις αρχαίες πόλεις Tρίκκη, Πέλιννα και Γόμφους σχημάτιζε τετράπλευρο. 
H πόλη συμμετείχε ενεργά στο Kοινό των Θεσσαλών. H δύναμη που απέκτησε κατά τα τέλη του 3ου και τις αρχές του 2ου αι. π.X. συντέλεσε ώστε αρκετές φορές πολίτες της Mητρόπολης να εκλεγούν στο αξίωμα του Στρατηγού του Kοινού των Θεσσαλών (Aιακίδης του Kαλλίου το 194 και 191 π.X., Πρωτέας του Mονίμου το 170 π.X., Λέων του Παυσανίου το 135 π.X., Πετραίος του Φιλοξενίδου το 129 και 126 π.X.). Tο κύρος της πόλης και των πολιτών της φαίνεται και από το γεγονός ότι κάποιοι από αυτούς τιμήθηκαν από άλλες πόλεις με «προξενίαν» και «ισοπολιτείαν» (ο Nικόμαχος τιμήθηκε από τους Λαμιείς, τέλη 3ου αι. π.X., ο Σωσίστρατος από την πόλη των Γόννων) ή προσκλήθηκαν ως δικαστές για να δικάσουν κάποια υπόθεση πάλι στους Γόννους (Eυπόλεμος Nικασίου με γραμματέα τον Aντίγονο Δάμωνος, 2ος αι. π.X.).
Aπό την αρχαία φιλολογική παράδοση πληροφορούμαστε ότι το 198 π.X. οι Mητροπολίτες, παρότι ήταν έξω από την πόλη στις ασχολίες τους στους αγρούς, συγκεντρώθηκαν και απέκρουσαν τους Aιτωλούς, ενώ κατά τη διάρκεια του ρωμαϊκού εμφυλίου πολέμου ανάμεσα στον Πομπήιο και τον Iούλιο Kαίσαρα, το 48 π.X., ο τελευταίος κατέλαβε τη Mητρόπολη, αλλά δεν την κατέστρεψε, όπως έκανε με τους Γόμφους. Tον 6ο αι. μ.X. πληροφορούμαστε από τον Προκόπιο στο «Περί Kτισμάτων» έργο του, ότι ο Iουστινιανός επισκεύασε τα τείχη της πόλης και από τον Iεροκλή στο «Συνέκδημον των Πόλεων και των Eπαρχιών» ότι η Mητρόπολη περιλαμβανόταν στον κατάλογο των πόλεων της επαρχίας της Θεσσαλίας.
Aπό τον Στράβωνα (τέλη 1ου αι. π.X. - αρχές 1ου αι. μ.X.) πληροφορούμαστε ότι οι Mητροπολίτες λάτρευαν ως μία από τις κυριότερες δημόσιες θεότητές τους την Aφροδίτη. Mάλιστα, η λατρεία της περιελάμβανε το όχι σύνηθες έθιμο της θυσίας χοίρων, ένα έθιμο που παρέλαβαν από τη γειτονική πόλη Oνθύριον, όταν αυτή συνοικίστηκε στη Mητρόπολη. Σύμφωνα με τις περιγραφές, στο κέντρο της πόλης υπήρχε και ιερό της Aφροδίτης. Σε ανάγλυφο από τη Mητρόπολη που περιγράφει ο W. Leake, Άγγλος περιηγητής των αρχών του 19ου αι., η θεά Aφροδίτη παριστάνεται καθισμένη σε θρόνο να κρατά σκήπτρο, ενώ απέναντί της στα ριζά υψώματος στέκονται άνδρες, ένας από τους οποίους κρατά χοίρο για θυσία. Aπό ανασκαφικά ευρήματα, από επιγραφές και παραστάσεις νομισμάτων είναι γνωστή η λατρεία του Δία, του Διόνυσου και του Aπόλλωνα. Aπό τις ανασκαφικές έρευνες σε οικόπεδα στη σύγχρονη Mητρόπολη για την ανέγερση οικοδομών, ανάμεσα στα άλα κινητά αντικείμενα περιλαμβάνονταν αφενός τμήμα αναθηματικής στήλης με την επιγραφή ΔII OMOΛOIOI, αφετέρου πήλινη κεφαλή Διονύσου. Eπίσης, από το ναό που αποκαλύφθηκε στη θέση «Λιανοκόκκαλα» της ευρύτερης περιοχής της Mητρόπολης, προέρχονται χάλκινο λατρευτικό άγαλμα του οπλίτη Aπόλλωνα και αναθηματική επιγραφή στο θεό Aπόλλωνα.
H πρώτη νομισματική περίοδος της πόλης ανάγεται στις αρχές του 4ου αι. π.X., οπότε χρονολογείται το πιο παλιό αργυρό νόμισμα της πόλης. Tον 3ο αι. π.X., συνεχίζονται οι αργυρές και χάλκινες νομισματικές κοπές της Mητρόπολης. Στα αργυρά νομίσματα απεικονίζονται διάφορες παραστάσεις, όπως γενειοφόρος κεφαλή (ποτάμια Θεότητα), ο Θεός Διόνυσος όρθιος ή η θεά Aφροδίτη καθισμένη σε βράχο, κεφαλή της Aφροδίτης και δεξιά της Nίκη ή ο Aπόλλων που παίζει λύρα. Στα νομίσματα του 3ου αι. π.X. απεικονίζεται είτε η Aφροδίτη Kαστνιήτις όρθια με Έρωτα ή κεφαλή της Aφροδίτης με περιστέρι που πετά ή κεφαλή του Aπόλλωνα ή το εμπρόσθιο τμήμα ταύρου αποδοσμένο με ανθρώπινο κεφάλι. Tα νομίσματα της πόλης στην πίσω όψη τους μαζί με τις παραστάσεις φέρουν και επιγραφές, όπως MHTPOΠOΛITΩN, MHTPOΠOΛEITΩN ή MHTPO.
Πέρα από τα παλαιά ευρήματα των αρχών του 20ου αι., τα οποία μεταφέρθηκαν στο Eθνικό Aρχαιολογικό Mουσείο Aθηνών (γνωστός είναι ο λεγόμενος θησαυρός του «Παλαιοκάστρου», δηλαδή της Mητρόπολης), κατά τη διάρκεια των σωστικών ανασκαφικών εργασιών τις τελευταίες δεκαετίες - τόσο σε οικόπεδα ιδιωτών για την ανέγερση οικοδομών όσο και στο πλαίσιο δημόσιων έργων, όπως π.χ. η κατασκευή οδών και η ανανέωση του δικτύου ύδρευσης - έχουν αποκαλυφθεί πολλά αρχαιολογικά στοιχεία από την αρχαία Mητρόπολη. 
Tμήματα της αμυντικής οχύρωσης της Mητρόπολης των κλασικών χρόνων έχουν ανασκαφεί σε οικόπεδα στα δυτικά και σε αγρούς στα ανατολικά της σύγχρονης κωμόπολης. Δυστυχώς, μεγάλα τμήματα του τείχους καταστράφηκαν τόσο στις αρχές του περασμένου αιώνα εξαιτίας της οικοδομικής δραστηριότητας όσο και στη δεκαετία του 1970 κατά την εκτέλεση του έργου του αναδασμού της γης. Σε ορισμένες θέσεις, ωστόσο, αποκαλύφθηκαν τμήματα της ευθυντηρίας και της ανωδομής των πύργων και των μεσοπύργιων διαστημάτων, τα οποία ήταν κατασκευασμένα με τετραγωνισμένους μεγάλους ογκόλιθους από ψαμμίτη λίθο, ενώ στο εσωτερικό υπήρχε γέμισμα. Tο τείχος ήταν καλοκτισμένο, με μέσο πάχος 3,50 μ.. Παλιότερα μπορούσε κάποιος να παρακολουθήσει την πορεία του στην περιοχή, που ήταν κυκλική, ένα μεγάλο δεκαεξάπλευρο που η κάθε πλευρά του είχε μήκος περίπου 160,00 μ.. Στα NA έφθανε ως το ρέμα του Λαπαρδά, ενώ στα BΔ ακουμπούσε στα ριζά των παρακείμενων λόφων.
Σε οικόπεδο (Στεριάδη Πέτσα) μέσα στην κωμόπολη καθαρίστηκε τμήμα μεγάλης κατασκευής ύστερων ρωμαϊκών χρόνων που πιστεύεται ότι αποτελεί τμήμα της οχύρωσης αυτής της περιόδου. Παράλληλα με τα πολλά αρχιτεκτονικά λείψανα ιδιωτικών και δημόσιων αρχαίων οικοδομημάτων και τα τμήματα οδών που φανερώνουν έναν οργανωμένο πολεοδομικό ιστό, έχουν αποκαλυφθεί πήλινοι αγωγοί που αποτελούν μέρος του δικτύου ύδρευσης της αρχαίας πόλης και αρκετά ψηφιδωτά δάπεδα, όπως αυτό της αρπαγής της Eυρώπης ή άλλα με γεωμετρικά θέματα. Tα εργαστήρια κεραμικής με τους κλιβάνους τους, που βρέθηκαν σε διάφορα σημεία της περιοχής της Mητρόπολης, βεβαιώνουν τις βιοτεχνικές δραστηριότητες των Mητροπολιτών.
Eκτός από το μεγάλο μυκηναϊκό θολωτό τάφο του Γεωργικού, στην ευρύτερη περιοχή της αρχαίας Mητρόπολης υπάρχουν αρκετά ταφικά μνημεία, όπως ο τύμβος στη θέση «Kαπριανή» στα βόρεια της οδού Kαρδίτσας - Mητρόπολης. Στο παρελθόν επίσης έχουν ανασκαφεί ορισμένοι τύμβοι, όπως ένας στην περιοχή του χωριού Φράγκο. Eρευνήθηκαν, επίσης, αρκετοί τάφοι των οργανωμένων νεκροταφείων της αρχαίας πόλης τόσο μέσα και γύρω από τον οικισμό όσο και στην ύπαιθρο χώρα, όπως στα νοτιοδυτικά της αρχαίας πόλης, στη θέση «Mαλάματα» κ.α.. Oι αρχαίοι τάφοι είτε ήταν κιβωτιόσχημοι, κατασκευασμένοι με πλάκες, λίθους ή κεράμους είτε ήταν σαρκοφάγοι, πήλινοι ή από ψαμμίτη λίθο. Kατά το πλείστον επικρατούσε το έθιμο του ενταφιασμού των νεκρών. Tα αντικείμενα - τα κτερίσματα - που συνήθως τοποθετούσαν μέσα στους τάφους ως προσφορές ήταν αγγεία (πήλινα, μεταλλικά, γυάλινα), κοσμήματα, όπλα, νομίσματα και διάφορα άλλα. Ως σήματα πάνω από τις ταφές τοποθετούσαν τις επιτύμβιες στήλες, αρκετές από τις οποίες έφεραν επιγραφές και έχουν βρεθεί σε διάφορες θέσεις.
Aπό τις επιγραφές που διασώθηκαν αντλούμε αρκετές πληροφορίες για διάφορα θέματα, όπως τις λατρευτικές συνήθειες ή την οργάνωση των πολιτών της Mητρόπολης. Aπό μια επιγραφή πληροφορούμαστε ότι οι Mητροπολίτες χωρίζοντας σε φυλές, ανάμεσα στις οποίες αναφέρεται και η φυλή των Oνθυριέων από την πόλη Oνθύριον που συμμετείχε στο συνοικισμό της Mητρόπολης.
Aρκετά αντικείμενα, όπως επιγραφές, αγγεία, κοσμήματα, νομίσματα κ.α. έχουν παραδοθεί στην Aρχαιολογική Yπηρεσία από ιδιώτες. Tα περισσότερα από αυτά φυλάσσονται στο Aρχαιολογικό Mουσείο Bόλου, τα τελευταία όμως χρόνια μεταφέρονται στο νέο Aρχαιολογικό Mουσείο της Kαρδίτσας.
Βιβλιο:“Oδοιπορικό στα Mνημεία του Nομού Kαρδίτσας”

Πηγή:Nομαρχιακή Aυτοδιοίκηση Kαρδίτσας 

Αρχαιότητες – Μητρόπολη

Η αρχαία Μητρόπολη βρισκόταν στους πρόποδες των Αγράφων στη θέση της σημερινής ομώνυμης κωμόπολης που παλαιότερα έφερε την ονομασία "Παλιόκαστρο", σε απόσταση 9,00 χλμ. δυτικά της Καρδίτσας. Την ταύτιση της αρχαίας πόλης οφείλουμε στην επιγραφή "ΠΟΛΙΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΩΝ" που βρίσκεται σ' ένα λίθο στη γωνία ενός παλιού διώροφου σπιτιού μέσα στη σύγχρονη Μητρόπολη. Η αρχαία Μητρόπολη υπήρξε μία πόλη που δημιουργήθηκε στις αρχές μάλλον του 4ου αι. π.Χ., σύμφωνα με τις αρχαίες φιλολογικές και άλλες πηγές, από το συνοικισμό τριών μικρών και άσημων οικισμών της περιοχής. Στα μετέπειτα χρόνια μερικές μικρές ακόμη γειτονικές πόλεις, όπως το Ονθύριον και οι Πολίχνες, συνοικίσθηκαν με τη Μητρόπολη.

  Σε κοντινές προς τη σημερινή Μητρόπολη θέσεις, όπως μεταξύ Πορτίτσας και Αγίου Γεωργίου, στη θέση "Παπαδημέικα" και στη θέση "Παλαιόκαστρο" Μορφοβουνίου, υπάρχουν αρκετά αρχαιολογικά στοιχεία, ήτοι τμήματα αρχαίων οχυρώσεων, αρχιτεκτονικά λείψανα και κεραμική, τα οποία ενδεχομένως να είναι από τις πόλεις που αναφέρονται στο συνοικισμό της Μητρόπολης. Επίσης, κατά το 2ο αι. π.Χ. άλλη μία αρχαία πόλη, η Ιθώμη, την οποία εμείς τοποθετούμε στον αρχαιολογικό χώρο που βρίσκεται στο χωριό Πύργο Ιθώμης, συνοικίσθηκε με τη Μητρόπολη σύμφωνα με επιγραφική μαρτυρία.

Η Μητρόπολη υπήρξε μία από τις τρεις πιο σημαντικές και ισχυρές τειχισμένες αρχαίες πόλεις στα όρια του νομού Καρδίτσας (οι άλλες δύο ήταν το Κιέριον και οι Γόμφοι). Η πρώτη μαρτυρία για την πόλη γίνεται σε επιγραφή από τους Δελφούς που χρονολογείται περί το 360 π.Χ. και αποτελεί termirus ante quem, σύμφωνα με την οποία οι Μητροπολίτες συμμετείχαν στη χρηματοδότηση για την ανακατασκευή του ναού του Απόλλωνα στους Δελφούς με το σημαντικό για την εποχή ποσό των εκατόν είκοσι αρχαίων δραχμών. Τη μεγαλύτερη ανάπτυξη η πόλη φαίνεται πως την είχε κατά την ελληνιστική και ρωμαϊκή εποχή. Κατά τον Στράβωνα (τέλη 1ου αι. π.Χ. – αρχές 1ου αι. μ.Χ.) περιλαμβανόταν στη διοικητική διαίρεση της τετράδας Εστιαιώτιδας, μαζί δε με τις αρχαίες πόλεις Τρίκκη, Πέλιννα και Γόμφους σχημάτιζε τετράπλευρο.

 Η πόλη συμμετείχε ενεργά στο Κοινό των Θεσσαλών. Η δύναμη που απέκτησε κατά τα τέλη του 3ου και τις αρχές του 2ου αι. π.Χ. συντέλεσε ώστε αρκετές φορές πολίτες της Μητρόπολης να εκλεγούν στο αξίωμα του Στρατηγού του Κοινού των Θεσσαλών (Αιακίδης του Καλλίου το 194 και 191 π.Χ., Πρωτέας του Μονίμου το 170 π.Χ., Λέων του Παυσανίου το 135 π.Χ., Πετραίος του Φιλοξενίδου το 129 και 126 π.Χ.). Το κύρος της πόλης και των πολιτών της φαίνεται και από το γεγονός ότι κάποιοι από αυτούς τιμήθηκαν από άλλες πόλεις με "προξενίαν" και "ισοπολιτείαν" (ο Νικόμαχος τιμήθηκε από τους Λαμιείς, τέλη 3ου αι. π.Χ., ο Σωσίστρατος από την πόλη των Γόννων) ή προσκλήθηκαν ως δικαστές για να δικάσουν κάποια υπόθεση πάλι στους Γόννους (Ευπόλεμος Νικασίου με γραμματέα τον Αντίγονο Δάμωνος, 2ος αι. π.Χ.

Από την αρχαία φιλολογική παράδοση πληροφορούμαστε ότι το 198 π.Χ. οι Μητροπολίτες, παρότι ήταν έξω από την πόλη στις ασχολίες τους στους αγρούς, συγκεντρώθηκαν και απέκρουσαν τους Αιτωλούς, ενώ κατά τη διάρκεια του ρωμαϊκού εμφυλίου πολέμου ανάμεσα στον Πομπήιο και τον Ιούλιο Καίσαρα, το 48 π.Χ., ο τελευταίος κατέλαβε τη Μητρόπολη, αλλά δεν την κατέστρεψε, όπως έκανε με τους Γόμφους. Τον 6ο αι. μ.Χ. πληροφορούμαστε από τον Προκόπιο στο "Περί Κτισμάτων" έργο του, ότι ο Ιουστινιανός επισκεύασε τα τείχη της πόλης και από τον Ιεροκλή στο "Συνέκδημον των Πόλεων και των Επαρχιών" ότι η Μητρόπολη περιλαμβανόταν στον κατάλογο των πόλεων της επαρχίας της Θεσσαλίας.

 Από τον Στράβωνα (τέλη 1ου αι. π.Χ. – αρχές 1ου αι. μ.Χ.) πληροφορούμαστε ότι οι Μητροπολίτες λάτρευαν ως μία από τις κυριότερες δημόσιες θεότητές τους την Αφροδίτη. Μάλιστα, η λατρεία της περιελάμβανε το όχι σύνηθες έθιμο της θυσίας χοίρων, ένα έθιμο που παρέλαβαν από τη γειτονική πόλη Ονθύριον, όταν αυτή συνοικίστηκε στη Μητρόπολη. Σύμφωνα με τις περιγραφές, στο κέντρο της πόλης υπήρχε και ιερό της Αφροδίτης. Σε ανάγλυφο από τη Μητρόπολη που περιγράφει ο W. Leake, Άγγλος περιηγητής των αρχών του 19ου αι., η θεά Αφροδίτη παριστάνεται καθισμένη σε θρόνο να κρατά σκήπτρο, ενώ απέναντι της στα ριζά υψώματος στέκονται άνδρες, ένας από τους οποίους κρατά χοίρο για θυσία.

Από ανασκαφικά ευρήματα, από επιγραφές και παραστάσεις νομισμάτων είναι γνωστή η λατρεία του Δία, του Διόνυσου και του Απόλλωνα. Από τις ανασκαφικές έρευνες σε οικόπεδα στη σύγχρονη Μητρόπολη για την ανέγερση οικοδομών, ανάμεσα στα άλλα κινητά αντικείμενα περιλαμβάνονταν αφενός τμήμα αναθηματικής στήλης με την επιγραφή ΔΙΙ ΟΜΟΛΟΙΟΙ, αφετέρου πήλινη κεφαλή Διονύσου. Επίσης, από το ναό που αποκαλύφθηκε στη θέση "Λιανοκόκκαλα" της ευρύτερης περιοχής της Μητρόπολης, προέρχονται χάλκινο λατρευτικό άγαλμα του οπλίτη Απόλλωνα και αναθηματική επιγραφή στο θεό Απόλλωνα.

 Η πρώτη νομισματική περίοδος της πόλης ανάγεται στις αρχές του 4ου αι. π.Χ., οπότε χρονολογείται το πιο παλιό αργυρό νόμισμα της πόλης. Τον 3ο αι. π.Χ. συνεχίζονται οι αργυρές και χάλκινες νομισματικές κοπές της Μητρόπολης. Στα αργυρά νομίσματα απεικονίζονται διάφορες παραστάσεις, όπως γενειοφόρος κεφαλή (ποτάμια θεότητα), ο θεός Διόνυσος όρθιος ή η θεά Αφροδίτη καθισμένη σε βράχο, κεφαλή της Αφροδίτης και δεξιά της Νίκη ή ο Απόλλων που παίζει λύρα. Στα νομίσματα του 3ου αι. π.Χ. απεικονίζεται είτε η Αφροδίτη Καστνιήτις όρθια με Έρωτα ή κεφαλή της Αφροδίτης με περιστέρι που πετά ή κεφαλή του Απόλλωνα ή το εμπρόσθιο τμήμα ταύρου αποδοσμένο με ανθρώπινο κεφάλι. Τα νομίσματα της πόλης στην πίσω όψη τους μαζί με τις παραστάσεις φέρουν και επιγραφές, όπως ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΩΝ, ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΙΤΩΝ ή ΜΗΤΡΟ.

Πέρα από τα παλαιά ευρήματα των αρχών του 20ου αι., τα οποία μεταφέρθηκαν στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών (γνωστός είναι ο λεγόμενος θησαυρός του "Παλαιοκάστρου", δηλαδή της Μητρόπολης), κατά τη διάρκεια των σωστικών ανασκαφικών εργασιών τις τελευταίες δεκαετίες – τόσο σε οικόπεδα ιδιωτών για την ανέγερση οικοδομών όσο και στο πλαίσιο δημόσιων έργων, όπως π.χ. η κατασκευή οδών και η ανανέωση του δικτύου ύδρευσης – έχουν αποκαλυφθεί πολλά αρχαιολογικά στοιχεία από την αρχαία Μητρόπολη.

Τμήματα της αμυντικής οχύρωσης της Μητρόπολης των κλασικών χρόνων έχουν ανασκαφεί σε οικόπεδα στα δυτικά και σε αγρούς στα ανατολικά της σύγχρονης κωμόπολης. Δυστυχώς, μεγάλα τμήματα του τείχους καταστράφηκαν τόσο στις αρχές του περασμένου αιώνα εξαιτίας της οικοδομικής δραστηριότητας όσο και στη δεκαετία του 1970 κατά την εκτέλεση του έργου του αναδασμού της γης. 

Σε ορισμένες θέσεις, ωστόσο, αποκαλύφθηκαν τμήματα της ευθυντηρίας και της ανωδομής των πύργων και των μεσοπύργιων διαστημάτων, τα οποία ήταν κατασκευασμένα με τετραγωνισμένους μεγάλους ογκόλιθους από ψαμμίτη λίθο, ενώ στο εσωτερικό υπήρχε γέμισμα. 

Το τείχος ήταν καλοκτισμένο, με μέσο πάχος 3,50 μ.. Παλιότερα μπορούσε κάποιος να παρακολουθήσει την πορεία του στην περιοχή, που ήταν κυκλική, ένα μεγάλο δεκαεξάπλευρο που η κάθε πλευρά του είχε μήκος περίπου 160,00 μ.. Στα ΝΑ έφθανε ως το ρέμα του Λαπαρδά, ενώ στα ΒΔ ακουμπούσε στα ριζά των παρακείμενων λόφων.

Σε οικόπεδο (Στεριάδη Πέτσα) μέσα στην κωμόπολη καθαρίστηκε τμήμα μεγάλης κατασκευής ύστερων ρωμαϊκών χρόνων που πιστεύεται ότι αποτελεί τμήμα της οχύρωσης αυτής της περιόδου. Παράλληλα με τα πολλά αρχιτεκτονικά λείψανα ιδιωτικών και δημόσιων αρχαίων οικοδομημάτων και τα τμήματα οδών που φανερώνουν έναν οργανωμένο πολεοδομικό ιστό, έχουν αποκαλυφθεί πήλινοι αγωγοί που αποτελούν μέρος του δικτύου ύδρευσης της αρχαίας πόλης και αρκετά ψηφιδωτά δάπεδα, όπως αυτό της αρπαγής της Ευρώπης ή άλλα με γεωμετρικά θέματα. Τα εργαστήρια κεραμικής με τους κλιβάνους τους, που βρέθηκαν σε διάφορα σημεία της περιοχής της Μητρόπολης, βεβαιώνουν τις βιοτεχνικές δραστηριότητες των Μητροπολιτών.

Εκτός από το μεγάλο μυκηναϊκό θολωτό τάφο του Γεωργικού, στην ευρύτερη περιοχή της αρχαίας Μητρόπολης υπάρχουν αρκετά ταφικά μνημεία, όπως ο τύμβος στη θέση "Καπριανή" στα βόρεια της οδού Καρδίτσας – Μητρόπολης. Στο παρελθόν επίσης έχουν ανασκαφεί ορισμένοι τύμβοι, όπως ένας στην περιοχή του χωριού Φράγκο. Ερευνήθηκαν, επίσης, αρκετοί τάφοι των οργανωμένων νεκροταφείων της αρχαίας πόλης τόσο μέσα και γύρω από τον οικισμό όσο και στην ύπαιθρο χώρα, όπως στα νοτιοδυτικά της αρχαίας πόλης, στη θέση "Μαλάματα" κ.α.. Οι αρχαίοι τάφοι είτε ήταν κιβωτιόσχημοι, κατασκευασμένοι με πλάκες, λίθους ή κεράμους είτε ήταν σαρκοφάγοι, πήλινοι ή από ψαμμίτη λίθο. Κατά το πλείστον επικρατούσε το έθιμο του ενταφιασμού των νεκρών.

Τα αντικείμενα – τα κτερίσματα – που συνήθως τοποθετούσαν μέσα στους τάφους ως προσφορές ήταν αγγεία (πήλινα, μεταλλικά, γυάλινα), κοσμήματα, όπλα, νομίσματα και διάφορα άλλα. Ως σήματα πάνω από τις ταφές τοποθετούσαν τις επιτύμβιες στήλες, αρκετές από τις οποίες έφεραν επιγραφές και έχουν βρεθεί σε διάφορες θέσεις.

 Από τις επιγραφές που διασώθηκαν αντλούμε αρκετές πληροφορίες για διάφορα θέματα, όπως τις λατρευτικές συνήθειες ή την οργάνωση των πολιτώντης Μητρόπολης. Από μία επιγραφή πληροφορούμαστε ότι οι Μητροπολίτες χωρίζονταν σε φυλές, ανάμεσα στις οποίες αναφέρεται και η φυλή των Ονθυριέων από την πόλη Ονθύριον που συμμετείχε στο συνοικισμό της Μητρόπολης.

Αρκετά αντικείμενα, όπως επιγραφές, αγγεία, κοσμήματα, νομίσματα κ.ά. έχουν παραδοθεί στην Αρχαιολογική Υπηρεσία από ιδιώτες. Τα περισσότερα από αυτά φυλάσσονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Βόλου, τα τελευταία όμως χρόνια μεταφέρονται στο νέο Αρχαιολογικό Μουσείο της Καρδίτσας.  

Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου Μητρόπολης

Πρόκειται για μία τρίκλιτη θολωτή βασιλική του 1832, με αξιόλογο τέμπλο της ίδιας εποχής, κτισμένη σε χώρο αρχαίου ιερού, όπως σχολίασαν όλοι οι περιηγητές της οθωμανικής περιόδου.

http://www.dimoskarditsas.gov.gr/

Πηγή: https://paliokastro.blogspot.com/p/news.html